E. zit thuis met een burn-out. Zijn drang om altijd te winnen – in spelletjes, op het werk, in het leven – heeft hem uitgeput. Zelfs winst brengt geen voldoening, alleen nieuwe twijfels. Hij beseft dat hij niet speelt om te spelen, maar om te presteren, gedreven door een strenge innerlijke stem. Pas wanneer hij ontdekt dat echte vreugde komt uit verbinding, humor en samen plezier maken, ontstaat er ruimte voor herstel. Van moeten naar mogen, van tegenstander naar medespeler.
Over de dunne grens tussen winnen en verliezen...
E. zit thuis. Niet voor vakantie. Niet met een cocktail in de hand aan een zonovergoten zwembad. Nee, E. zit thuis met een burn-out. Zijn hoofd is moe. Zijn lijf nog meer. Zijn ogen hebben het deels begeven. Hij heeft nu tijd om te reflecteren maar ook dat jaagt hem op. Hij kan geen rust meer vinden.
We zoomen even in met de vraag: Hoe komt het dat E. hier belandde?
E. werkt alles graag af tot in de puntjes. Op het werk en thuis. Als voorbeeld geeft zijn passie voor gezelschapsspellen: bordspellen, kaarten. Alles waar pionnetjes, strategie en “U bent aan zet” bij komt kijken. Klinkt best gezellig.
Behalve dat E. niet speelt om te spelen. E. speelt om te winnen. Altijd. En dat is geen grapje. Als hij niet wint, slaat hij aan het tobben, een hele nacht lang. En als hij wél wint, denkt hij later op de avond: _“Ik had het nóg beter kunnen doen.” _Ook daar kan hij 's nachts van wakker schieten.
Wacht even. Hij wint – en voelt zich _schuldig _omdat hij niet briljant genoeg won? Juist ja.
Als ik E. vraag voor wie hij zo hard moet excelleren, blijft het even stil. Niet voor z’n vrienden. Niet voor z’n baas. Niet voor z’n moeder. Nee – voor zichzelf of zoiets… voor een stem in zijn hoofd die constant fluistert: “het kan beter, jongen.”
Die stem is niet vriendelijk. En al helemaal niet behulpzaam. Ze houdt hem wakker ’s nachts. Ze analyseert elk spelletje Stratego alsof het een auditverslag is. En ze maakt van ontspanning een prestatie. **_Faalangst _**loert om de hoek.
En wat met de mensen aan tafel? De tegenstanders? De medespelers? Als jij wint dan...
Dat is duidelijk een eye-opener voor E. Wel, die verliezen. En vinden ze dat fijn? Daar heeft hij nog niet bij stilgestaan. Hij beseft plots hoe self-centered hij wel is en het schaamrood stijgt hem op de wangen. 'Tja iedereen wil wel eens winnen.' Hij besluit dat verliezen van iemand die zelfs als hij wint nog kritisch is op zichzelf... da’s weinig prettig gezelschap.
De belangrijkste reden voor 'willen winnen' is dat hij er **_blij _**van denkt te worden. Oei maar dat klopt niet met de realiteit. Hij tobt zelfs als hij wint. Het besef dat winnen duidelijk ondergeschikt is aan de gemoedstoestand die hij nastreeft, zorgt voor een klik: 'ik word het meest blij van mensen blij te maken'. En dat nodigt hem uit zijn focus te verschuiven naar andere aspecten van zijn aanwezigheid: zelfrelativering tonen, aanmoedigen, een grap maken, samen lachen...
Hij beseft drie dingen:
“Ik ga meer genieten van het succes van anderen.”
Niet cynisch. Want andermans moment de gloire is geen bedreiging, maar een viering.
“Spelen om te winnen is prima – dat houdt het spannend. Maar altijd moeten winnen, maakt het onaangenaam voor iedereen.”
Ook voor hemzelf. Want zelfs winnen voelt dan nooit als genoeg.
“Mensen genieten ook gewoon van mijn aanwezigheid, van mijn goedlachsheid.”
Ik moet niet altijd het bord domineren om waardevol te zijn aan tafel. Soms is mijn vrolijkheid, mijn oprechte ‘tof dat je meedoet’, het beste dat ik kan bijdragen.
We leven in een tijd waar presteren de norm is. Waar je LinkedIn een trofeeënkast lijkt en iedereen een “next level” zoekt. Maar de echte groei – die zit soms in het laten. In het verbreden van de aandacht, in het besef dat andere waarden ook belangrijk zijn of zelfs belangrijker.
E. heeft nog wat weg te gaan. Maar hij is wakker geworden. Niet meer ’s nachts van zijn gedachten, maar overdag – van zijn inzicht. Hij doorziet zijn tunnelvisie die zijn aandacht richt op hemzelf ipv op het geheel.
Dus de volgende keer dat jij aan tafel zit, met pionnen, kaarten of zelfs gewoon een koffie, denk even aan E. En stel jezelf de vraag:
Ben ik aan het spelen – of aan het presteren?
En dan adem je even in. Lach je naar je tegenspeler. En besef je hoe graag ook een ander wint, en dat er geen twee tegelijk kunnen winnen. De relativiteit van de dingen. En hoe belangrijk eenvoudige dingen wel zijn: samen plezier hebben.
Zin in meer verhalen zoals deze? Of herken je iets van E. in jezelf of je team? Wij helpen je graag verder op jouw weg van denken naar doen – zonder jezelf te verliezen onderweg.
Neem contact op. We spelen graag mee.
